Wiosna – czas odnowy
Wiosna to nowy początek, powiew świeżości, nowy cykl w przyrodzie. Czysta kartka. Niezastąpiona okazja na rozpoczęcie wszystkiego od nowa. Bo czemu nie, skoro natura robi tak co roku?
Energia wiosny (Yang) odzwierciedla intensywny ruch w górę – wzrost, rozwój, działanie. Ten rodzaj energii zawiera w sobie ogromny potencjał szybkiego wzrostu i bujnego rozkwitu, co można zaobserwować w naturze, po ekspresji przyrody wokół nas. Dla człowieka zatem również jest to najlepszy czas na rozkwit – rozumiany dosłownie i w przenośni.
To idealny moment na zasiewanie intencji, weryfikację planów i działań, podejmowanie decyzji i aktywności. A Także na wgląd w proces rozwoju samoświadomości i własnego potencjału. W dynamikę własnej ścieżki oraz formę ekspresji. Zadanie sobie pytania: czy wzrastam i rozkwitam w swoim działaniu, w relacjach, w ciele – w życiu?
Wątroba w harmonii i w chorobie
Wiosna to pora, w której szczególnie warto zadbać o organy elementu drzewa, czyli wątrobę i pęcherzyk żółciowy. U współczesnego człowieka wątroba jest najbardziej przeciążonym organem w organizmie. Wysoko przetworzona żywność, środki chemiczne, antybiotyki, leki, wszechobecne konserwanty, nadmiar tłuszczów trans w diecie, a także alkohol i inne używki skutecznie zakłócają setki procesów biochemicznych zachodzących w wątrobie.
Do tego, nie bez znaczenia pozostaje ogromny stres spowodowany pędem cywilizacyjnym, wysokimi oczekiwaniami, nadmiarem obowiązków i nieustającą presją czasu.
Zgodnie z TCM, zdrowa wątroba zapewnia swobodny, naturalny i niczym nieskrępowany przepływ energii przez cały organizm. Uwzględniając zarówno ciało, jak i umysł. Organ ten, zharmonizowany oraz pozostający w przepływie, zapewnia wewnętrzny spokój, opanowanie, a także dystans. Kiedy pojawia się stres i napięcie, przepływ energii w wątrobie zostaje zablokowany. Skutkuje to stanem zastoju lub przegrzania tego narządu. W efekcie czego zablokowany zostaje przepływ energii w całym organizmie. Prowadzi to do licznych zaburzeń na poziomie fizycznym oraz emocjonalnym.
Zastój wątroby
Zastoje energetyczne mają najczęściej podłoże emocjonalne. Główną i najbardziej powszechną przyczyną jest nadmiar emocji, powiązany z brakiem mechanizmów ich regulacji oraz wyrażania, a także kierowanie ich do wewnątrz. Ponadto przyczynia się do tego m.in.:
- przewlekły stres i napięcia;
- brak poczucia bezpieczeństwa;
- nieodpuszczanie sobie i innym, chowanie urazy, rozpamiętywanie;
- potrzeba kontroli i wysokie wymagania;
- frustracja, niewyrażony gniew lub żal.
Kiedy wątroba jest w stanie zastoju, energia, płyny ustrojowe i składniki odżywcze nie są prawidłowo rozprowadzane po organizmie. Dochodzi do obrzęków, opuchnięć, miejscowych bólów, napięć, guzków czy zgrubień, zwłaszcza na obszarach wzdłuż, oraz w pobliżach przebiegu meridianów wątroby i pęcherzyka żółciowego. Czyli m.in. w obszarze szyi, karku, barków, klatki piersiowej, pachwin, brzucha, boków tułowia.
Wątroba silnie oddziałuje również na ścięgna i oczy. Brak swobodnego przepływu energii i płynów powoduje, iż obszary te są niedostatecznie nawilżone i odżywione. Ścięgna stają się sztywne i podatne na powstawanie stanów zapalnych. Pojawiają się bóle stawowe i mięśniowe, a ciału brakuje gibkości, elastyczności, swobody. Staje się sztywne, pozostając we wzorcach kontroli i trzymania. Podobnie jest z zaburzeniami wzroku oraz kondycją oczu. Stany zapalne, zaczerwienienia, suchość, łzawienie, itp. zasadniczo odzwierciedlają stan wątroby.
Patrząc szerzej – równocześnie pojawia się sztywność umysłowa, nieustępliwość, brak otwartości w myśleniu, spontaniczności w działaniu, oraz zdolności do dostrzeganie innej/szerszej perspektywy. Często idzie to w parze z ortodoksyjnością poglądów i zasadniczą formą ich komunikowania. Nie bez znaczenia jest fakt, iż złość, jako emocja powiązana z wątrobą, ma silny wektor energetyczny w górę. Dlatego też czasem dosłownie: „uderza do głowy”, „utyka w gardle”, „zaciska szczęki czy żołądek.”
Zaburzenia wątroby – objawy fizyczne i emocjonalne
Patologie wątroby charakteryzują się wieloma różnymi objawami fizycznymi oraz emocjonalnymi, Najczęstsze z nich, związane z występowaniem nadmiaru – zablokowaniem przepływu energii oraz przegrzaniem wątroby to m.in.:
- chroniczne napięcia mięśni, w szczególności pleców, karku, barków i ramion;
- zaburzenia układu nerwowego;
- sztywność ciała: sztywne ścięgna, więzadła, ograniczona ruchomość w stawach;
- zamrożenie ciała, brak kontaktu z ciałem i emocjami;
- napięcia stawu skroniowo-żuchwowego – zaciskanie szczęk, bruksizm;
- migrenowe bóle głowy, najczęściej skroniowe lub za oczami;
- jednostronne bóle ciała – w bokach, pod żebrami oraz w barkach;
- bezsenność;
- nieruchoma klatka piersiowa tzw. zbroja;
- uczucie guli w gardle (globus histericus);
- zaburzenia układu pokarmowego np. zgaga, refluks, niestrawność;
- syndromu napięcia przedmiesiączkowego, bolesne menstruacje;
- problemy z paznokciami lub oczami;
- drażliwość, impulsywność, frustracja, gniew, zachowania opresyjne i agresywne;
- tłumienie emocji, depresja;
- ciągłe uczucie napięcia, podenerwowania, stresu;
- chroniczne zmęczenie, wyczerpanie, bezsilność;
- oraz wiele innych.
Złość i frustracja – emocje, które szkodzą wątrobie
Złość to zdrowa i naturalna reakcja, niosąca cenną informację o przekroczeniu naszych granic. Pojawiająca się złość mówi o tym, na co nie ma w nas zgody.
Bardzo często, to właśnie złość jest źródłem działania oraz zmian. Ta, będąca wyrazem niezgody na przekroczenia, krzywdę lub niesprawiedliwość, daje siłę do sprzeciwu czy obrony. Jest naturalną energią dodającą odwagi, a także motywacji do podjęcia akcji. Złość to potężna energia, z którą warto się skontaktować, mądrze zagospodarować i przetransformować w działanie, ponieważ ma ogromną moc sprawczą.
Złość jak każda emocja jest ważna, pożyteczna i potrzebna. Jednakże brak umiejętności zdrowej ekspresji oraz transformacji złości może być powodem powstawania wielu dolegliwości wątroby na tle fizycznym, a także emocjonalnym. Prowadzić do zachowań agresywnych, frustracji, cynizmu, uszczypliwości, nadwrażliwości emocjonalnej, a w dłuższym terminie do depresji i poczucia bezsilności, o czym więcej przeczytasz w artykule o depresji.
Wskaźniki witalności wątroby – Wewnętrzny spokój i skuteczność podejmowanych decyzji
Osoby z silną wątrobą potrafią zachować spokój, działać i myśleć logicznie nawet w sytuacjach stresujących. Charakteryzuje je odwaga oraz odpowiedzialność, a także trafność osądów oraz skuteczność podejmowanych decyzji. Naturalnie zatem są to osoby na wysokich stanowiskach, pełniące funkcje kierownicze, zarządzające własnymi biznesami lub całymi zespołami ludzi. Potrafiące udźwignąć pracę pod presją, odpowiedzialność, a także konsekwencje podjętych decyzji. Osoby takie są świetne w organizacji, planowaniu i zarządzaniu. To dobrzy liderzy, managerowie, przedsiębiorcy oraz dyrektorzy.
Osoby z osłabioną wątrobą charakteryzuje zmienność – nastrojów, decyzji, poglądów, a także nadmierna emocjonalność, przejawiająca się w działaniu czy komunikacji. Są to osoby działające chaotycznie i impulsywnie, czasem nieprzewidywalnie. Niecierpliwe, nierzadko również wybuchowe, a nawet opresyjne. Problemy emocjonalne w ich przypadku najczęściej łączą się z różnymi formami nadmiernej, często nieuświadomionej złości: gniewem, frustracją, złośliwością, nadmierną drażliwością, a w skrajnych przypadkach stasowaniem różnego rodzaju dominacji, agresji i przemocy.
Jak świadomie wspierać przepływ w wątrobie?
Świadomy dotyk – terapie manualne
Znakomitą metodą redukcji stresu i napięcia oraz regulacji układu nerwowego jest dotyk – zwłaszcza ten uważny, świadomy, dający poczucie bezpieczeństwa. Dotyk ma niezwykłą moc. Metody holistycznej pracy z człowiekiem poprzez ciało (np. Shiatsu, Akupresura, Masaż Brzucha) nie tylko głęboko relaksują oraz skutecznie uspokajają układ nerwowy. Przywracają one również prawidłowy przepływ energii, niwelując napięcia i blokady mięśniowe oraz emocjonalne powstałe w skutek przewlekłego stresu i pobudzenia. Wspierają w powrocie do wewnętrznej równowagi, nie tylko w obszarze fizycznym, ale również emocjonalnym. Umożliwia to praca terapeutyczna bezpośrednio na kanałach i punktach akupunkturowych objętych napięciem – wątroby, a także woreczka żółciowego. Oraz nad uwolnieniem emocji połączonych z tymi organami: złości i frustracji.
Akupunktura
Również niezwykle skutecznie i szybko działa akupunktura. Odpowiednia stymulacja akupunktów, nie tylko tonizuje układ nerwowy, ale również wspaniale rozluźnia napięcia oraz niweluje zastoje przywracając prawidłowy przepływ energii w całym układzie. Dodatkowo, daje możliwość ukierunkowanej pracy terapeutycznej poprzez aktywizację kanału wspierającego dany organ.
Akupunktura przywraca pierwotną zdolność samoregulacji oraz stymuluje naturalne procesy regeneracji organizmu. Usprawnia przepływ krwi i limfy, a tym samym odżywia tkanki i narządy. Uogólniając, przywraca naturalny przepływ, przyspiesza proces zdrowienia i powrotu do równowagi układu, zarówno na płaszczyźnie fizjologicznej, jak i emocjonalnej.
Ruch
Mówiąc o poruszeniu zastojów energetycznych trudno pominąć fakt, jak ogromną rolę odgrywa ruch. Osobom borykającym się z zastojem wątroby zalecana jest systematyczna aktywność fizyczna, o umiarkowanej intensywności. Taka, która porusza energię, równocześnie jej nie wyczerpując (cardio – jogging, rower, taniec). A jednocześnie usprawnia przepływ i zwiększa mobilność w ciele, nie pogłębiając dodatkowo napięć mięśniowych np. (gimnastyka, pilates, stretching, joga).
Dieta
Wiosenna dieta dla wątroby powinna być najlżejsza, w porównaniu do tego, co jemy w pozostałych porach roku. To czas naturalnego oczyszczania organizmu z ciężkiego, zimowego pożywienia. Powinniśmy jeść mniej, lżej, a nawet pościć. Warto też włączyć do diety więcej pokarmów zielonych i surowych, np. świeżą zieleninę, młode rośliny czy kiełki. Równocześnie ograniczając produkty ciężkie, tłuste oraz odzwierzęce. Spożycie surowego pożywienia powinno być zwiększone u osób z objawami gorąca, przegrzania, a także zastoju wątroby. Natomiast osoby z oznakami niedoborów i osłabienia funkcji śledziony, żołądka czy jelit powinny spożywać surowiznę z ostrożnością. Ponieważ dodatkowo może ona osłabić procesy trawienia oraz przyswajania, a tym samym cały organizm i obniżyć poziom energii.
W zależności od indywidualnych potrzeb organizmu oraz występujących objawów i zaburzeń wątroby, zalecenia dietetyczne będą się różnić. Nie ma terapii, postów czy diet oczyszczających zalecanych dla każdego. To, co jednemu będzie służyć, innemu może pogorszyć stan zdrowia i samopoczucia.
Samoświadomość
Funkcje wątroby wspierać i regulować będą także:
- wszelkie pozostałe formy świadomej relaksacji i dbania o wewnętrzną harmonię, regulacji autonomicznego układu nerwowego oraz pogłębiania kontaktu z ciałem, a w tym praca z oddechem, medytacja, kontakt z naturą, itp.;
- terapia lub inne formy pogłębiania świadomości emocjonalnej. Warto pamiętać, że trudne emocje mogą zostać rozproszone dzięki metodom pracy poprzez ciało;
- rozwijanie samoświadomości. Kluczowa jest tu jednak praca ze sobą i swoimi emocjami, nauka mechanizmów regulacji emocji, odpuszczania kontroli oraz bardziej sprzyjających reakcji na bodźce zewnętrzne.
Przyjdź do Zen Concept i wrzuć na luz! 😊
Opracowała: Sylwia Klimaszewska-Domańska, Zen Concept
Jeżeli potrzebujesz wesprzeć swoją wątrobę – Czekam na Ciebie w Zen Concept. Znajdziemy odpowiednią metodę pracy dla Ciebie:
Na podstawie:
Paul Pitchford, Healing with Whole Foods: Asian Traditions and Modern Nutrition
Dr Agnieszka Krzemińska, Dietetyka Profilaktyczna i lecznicza według Tradycyjnej Medycyny Chińskiej
Hamid Montakab, Medycyna Chińska w praktyce
Instytut Medycyny Chińskiej i Profilaktyki Zdrowia, Skrypty warsztatowe
Artykuły Zen Concept są źródłem informacji na temat zdrowia, żywienia i TCM. Opierają się na wynikach badań, wiedzy akademickiej, literaturze naukowej, szkoleniach oraz doświadczeniu zgromadzonemu przez Zen Concept.
Artykuły i zamieszczane treści dostarczają ogólnych wskazówek i nie mają zastąpić porad zdrowotnych udzielanych czytelnikowi podczas indywidualnej konsultacji, w której terapeuta ma do czynienia z faktami, okolicznościami i objawami konkretnego przypadku. Stawia diagnozę i kieruje indywidualnym procesem dostosowując zalecenia i metody pracy do indywidualnych potrzeb i dolegliwości.
Zen Concept nie bierze odpowiedzialności za niekorzystne konsekwencje będące następstwem wykorzystania informacji zawartych w artykułach lub stosowania zamieszczonych przepisów. Zachęca do indywidualnej konsultacji dietetycznej, terapii TMC oraz terapii manualnej w Zen Concept w celu dobrania indywidualnej terapii zdrowotnej.